3 سناریوی احتمالی درباره عملیات نظامی روسیه در اوکراین

شفقنا-اعلام آغاز عملیات نظامی در اوکراین توسط «ولادیمیر پوتین» و تاکید کرملین مبنی بر اینکه مدت زمان عملیات نظامی بر اساس تحولات و اهداف آتی مشخص خواهد شد، منجر به مطرح شدن چند سناریو نظامی درباره نحوه تحول اوضاع میدانی اوکراین شده است ؛ سناریوهایی که احتمالا محدود به اعمال تسلط جداییطلبان بر منطقه دنباس با مرزهای اداری آغاز سال 2014 میلادی نخواهد شد و بلکه میتواند بنابر تحولات آتی مناطق وسیعتری در جنوب و شرق اوکراین یا حتی همه اراضی اوکراین را شامل شود.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا به نقل از العربی الجدید، آنچه که این نگرانیها را تقویت میکند، اظهارنظر اخیر پوتین درباره وجود نداشتن کشور اوکراین و اشاره چندین باره وی در مناسبتهای مختلف است که هیچ آیندهای برای این کشور بدون داشتن روابط نزدیک با روسیه وجود ندارد و اغلب اراضی اوکراین کنونی در نتیجه سیاستهای بلشویکها بوده که مساحت گستردهای از اراضی امپراتوری روسیه را به آنها دادند تا تشویق به ورود به اتحادیه شوروی پس از انقلاب 1917 میلادی شوند.
اگر چه هر سناریویی هزینههای نظامی، سیاسی و اقتصادی خود دارد اما پیشبینی میشود برنامه و طرح روسیه دربردارنده چندین مرحله باشد که بر اساس واکنش کشورهای غربی و تحول اوضاع میدانی پیش رود.
سناریوی نخست: تصرف دنباس فقط
به نظر می رسد اعمال تسلط بر همه اراضی منطقه دنباس، هدف نخست از نقشه ضربات و تحرکات نظامی روسیه در کنار جدایی طلبان باشد به خصوص که پوتین پیش از این اعلام کرده بود که عملیات نظامی پیش از تسلط بر دو منطقه «دونتسک» و «لوهانسک» متوقف نخواهد شد و پس از آن میتوان باب مذاکره میان جدایی طلبان و دولت مرکزی در کییف بر سر ترسیم مرزهای مناطق جدایی طلب از یک سو و انجام مذاکره فوری با غرب از طرف دیگر گشوده شود؛ امری که باید دربردارنده اعلام صریح عقب نشینی ناتو از انضمام اوکراین به این پیمان و یا اعلام رسمی و مکتوب دولت کییف از انصراف در پیوستن به ناتو باشد تا اینکه روسیه نسبت به عدم تداوم عملیات نظامی در بقیه اراضی اوکراین تضمین دهد.
رئیس جمهوری روسیه پیش از آغاز عملیات نظامی موضع خود در به رسمیت شناختن مرزهای دو منطقه دونتسک و لوهانسک را به عنوان جمهوری مستقل اعلام کرد و افزود: باید با دقت بیشتری درباره ترسیم مرزها در جریان مذاکرات با نمایندگان دو منطقه مذکور با اوکراین رایزنی شود و همه مسائل اختلافی در جریان مذاکرات میان کییف و رهبران دو منطقه مذکور حل شود اما متاسفانه اقدامات خصمانه همچنان ادامه دارد.
این سناریو کم هزینهترین سناریو از لحاظ انسانی به شمار می رود زیرا مساحت جغرافیایی محدود است و شمار کافی از سربازان و تجهیزات وجود دارد که اجازه می دهد اوضاع به سرعت به نفع ارتش سوریه و جدایی طلبان پیش رود همچنین مقاومت مردمی چندان پررنگ نخواهد بود.
علاوه بر هزینه اندک، این سناریو هدف مهمی را تحقق می بخشد که اتصال دنباس به شبه جزیره کریمه و تبدیل دریای آزوف به دریای داخلی و محصور در روسیه است و اوکراین را از بندر راهبردی مارویوپل محروم می کند.
سناریوی دوم: چشم روسیه به خارکیف و اودیسا دوخته شده است
اگر پوتین بخواهد کاملا به سخنان پیشین خود در بازگرداندن اوکراین به مرزهای خود پیش از انضمام به اتحادیه شوروی و خلع سلاح این کشور و رهاسازی آن از نئونازیها (حاکمان کنونی اوکراین) عمل کند، به معنای توسعه عملیات نظامی و تسلط بر شهر خارکیف در شرق یا حتی رسیدن به بندر بزرگ ادیسا در جنوب در ساحل دریای مدیترانه است که در تاریخ روسیه دارای اهمیت بسیاری است.
پوتین و مسئولان روس تاکنون بارها اعلام کرده اند که نئونازیها در ادیسا در سال 2014 میلادی مرتکب جنایت شده اند.
این سناریو شامل تداوم حملات و ضربات به مراکز نظامی و پایگاههای هوایی و پدافندی است که به موجب آن، هزینه انسانی افزایش خواهد یافت اما خیلی زیاد نخواهد بود و کرمین می تواند برای شهروندان خود این اقدام را اینگونه توجیه کند که در راستای دفاع از روسها که اقلیتی قابل ملاحظه در اوکراین هستند، این کار را انجام داده است.
اشغال کییف و خارکیف می تواند تنها برای امتیازگیری در آینده باشد و به دست جداییطلبان در مذاکرات آتی با کییف درباره مرزهای دنباس را باز گذاشته و تقویت کند.
روسیه از این اشغالگری می تواند در مذاکرات آتی بر سر حضور نیروهای ناتو در دریای سیاه استفاده کند و امتیازهای زیادی از کشورهای غربی اخذ کند.
سناریوی سوم: توسعه طلبی در شمال و غرب اوکراین
روسها می گویند «اشتها به هنگام غذا خوردن باز می شود» اما این مقوله بر سناریو سوم در صورت گسترش عملیات نظامی در مناطق شمالی و غربی صدق نمی کند.
این گزینه از لحاظ سیاسی، نظامی و اقتصادی دشوارترین و پرهزینهترین گزینه برای روسیه به شمار می رود و یقینا هزینه انسانی آن بسیار بالا خواهد بود و روسیه با توجه طولانی بودن عملیات نظامی و تجهیز ارتش اوکراین به تسلیحات پیشرفته نمی تواند سریع تر پیشروی کند و احتمالا متحمل خسارت هایی قابل توجهی خواهد شد.
این پیشروی، روسیه را در معرض حملات در شمال و غرب اوکراین خواهد کرد و منجر به بروز جنگ فرسایشی طولانی مدتی خواهد شد که مسکو خواهان آن نیست اما مهمتر آن است به بسته شدن باب مذاکره با غرب منتهی خواهد شد.
اگرچه دانستن نیت واقعی پوتین دشوار است و تحولات بحران اوکراین مشخص نیست به کدام سمت و سو کشیده ششود اما روشن است که طرح روسیه بر اعمال تسلط میدانی بر اراضی اوکراین برای وادارسازی غرب به مذاکره درباره این کشور و منظومه امنیتی جدید در اروپا و جهان است که نفوذ و قدرت روسیه را مراعات کند و احتمال دارد به پایان دادن به موجودیت کشور اوکراین پیش رود.
در همین رابطه، در روزهای اخیر این تعبیر روسی مطرح شده است که «از خداوند میخواهیم بلندپروازیهایمان به اندازه امکانات مان باشد» در این میان، سوالاتی درباره توان اقتصاد روسیه در تحمل تحریم های فزاینده غربی مطرح شده است.
این خبر را در العربی الجدید ببینید.